اين بحث در نوشته ها و درس هاي سينمايي مطرح است كه ديالوگ هاي فيلم ها نبايد به شعارپردازي و حرف هاي تيترشدني و درشت و جملات قصار، گرايش داشته باشد. اگر هم به واقع چنين باشد، سخنراني ها و بيانيه هاي مراسم رسمي به قدر كافي جا و تناسب جمله هاي قصار و قابل تيتر شدن را دارند.
اينها را گفتم تا به نقل جمله اي برسم كه پريشب و در آيين افتتاحيه سي و دومين جشنواره فيلم فجر، عليرضا رضاداد در سخنراني اش گفت. جمله اي كه زيبايي و ماندگاري اش به چشم يا در اصل به گوش هر كس مي آيد؛ اما خطاب و روي آن بيش از همه به خود مديران فرهنگي و سينمايي است؛ حتي اگر دبير جشنواره اين جمله را به قصد هشدار به خودش و همتايانش در دل مديريت فرهنگي كشور نگفته باشد: «خوشا به حال مردمي كه گذشته را انكار نمي كنند؛ اما آن را تكرار هم نمي كنند». در دل فضاي مديريتي ما كه هر كس مدعي يا ناچار است اغلب رويكردهاي مديران دولت يا دوره قبلي را به كلي انكار كند و به زيان حوزه فعاليت خود و پيشينيان اش بداند، بخش اول جمله به خودي خود تذكر مهمي است. اما بخش دوم جمله، درس كليدي تر و ضروري تري در دل خود دارد. براي دوستان مدير خوب است و توجه به آن تجويز مي شود؛و بديهي است كه خود گوينده هم بايد حرف خودش را خوب بشنود. اين كه تكرار رويكردهاي ناكارآمد و به بن بست خورده قبلي، نه تنها بيهوده، بلكه همچنين به معناي خودزني و خودكشي تدريجي است؛ يعني درست همان كاري كه جشنواره امسال و بخش نظارتي كه همواره در پس آن حضور و حاكميت دارد، بار ديگر در خصوص توقيف و توقف چند فيلم دست به تكرار آن زده و روش كسالت بار هرساله را باز در پيش گرفته است.
روز اول جشنواره امسال كه فيلم ممنوع شده سال گذشته يعني «زندگي مشترك آقاي محمودي و بانو» با اعتبار و ظرافت هايش در بازنمايي مشكلات جاري زناشويي هاي بيش از حد عادت شده و به تكرار افتاده قديمي تر و افراط و بي ثباتي هاي روابط جديدتر به نمايش درآمد، به روشني مي شد ديد آن محافظه كاري نگرش نظارتي كه پارسال جلوي فيلم را گرفته بود، يك نماينده در ميان شخصيت هاي فيلم داشت: محدثه (هنگامه قاضياني) كه وقتي از شوهرش منصور (حميد فرخ نژاد) مي شنود خيلي از روابط حاد و نگو و نپرس، حالا ديگر عادي شده اند، با تحكمي غم انگيز مي گويد: «هيچي عادي نشده». دوستان مسندهاي نظارتي مانند او مي خواستند با جلوگيري از حضور اين فيلم، صورت مسئله را پاك كنند و به اين كه در جامعه، به غير از آن تصوير منزه و گل و بلبل باب طبع شان، خبرهاي ديگري هم هست، فكر و نگاه نكنند. اما اين كه امسال هم با جلوگيري از فيلم هايي مانند «آشغال هاي دوست داشتني» و «پاپ» در زمان جشنواره و «پرويز» و «مهموني كامي» در ماه هاي قبل، همچنان همان رويكرد واپس گرا تداوم دارد، به اندازه زيبايي جمله رضاداد، اسف بار است و درست برخلاف آن چه او گفت.
شايد هم او به تبع حسي كه ار عبارت «خوشا به حال...» برمي آيد، تنها داشته پرهيز از درافتادن به همان ورطه هاي قبلي را آرزو مي كرده؛ نه ادعا!
